در چنین روزی در سال 277 میلادی مانی یکی از مدعیان پیامبری در ایران در گذشت . وی در دوران سلطنت شاپور اول ساسانی خود را به عنوان پیامبر خداوند باریتعالی معرفی کرد و کتابی را به نام" ارژنگ " یا " ارتنگ" به طرفداران خود عرضه نمود . وی که معروف به پیامبر نقاش نیز است ، در زمان اشکانیان به تبلیغ دین خود پرداخت اما در این دوره پیروان زیادی نیافت تا اینکه در دوره ساسانی پیروانش زیاد شدند و مانویت به عنوان یک دین در این دوره مطرح گردید . مانی بر پایه تعالیم ادیانی چون " زرتشت ، بودا ، مسیحیت ، یهود " به ارایه کتاب مقدس خود به نام ارژنگ پرداخت و در آن با استفاده از نقاشی و سودجویی از مفاهیم بصری ، مفاهیم و اندیشه های دینی - فلسفی خود را عرضه کرده است . مانی معتقد بود مردم بوسیله نقاشی بهتر مفاهیم این دین رامی فهمند . در کتاب ارژنگ همه چیز بر اساس نور و ظلمت بنا گردیده است. وی در زمان هرمز اول ، دستگیر شد و سر انجام پس از پنج ماه حبس در گذشت . آن چه به عنوان دین مانی معروف است در دوره ای گسترش بسیار یافت و تا چین و ورارود ( ماورا لنهر ) پیروانی یافت .