دولت جمشید آموزگار که از نخستین روز های زمامداری ، سیاست تحمیق مردم را بکار گرفته بود نتوانست در برابر امواج گسترده انقلاب اسلامی پایداری کند . در این دوره در سال 1357 ه ش هر روز بر دامنه اعتراضات مردمی افزوده می شد و چنین شد که پس از یکسال جمشید آموزگار در چهارم شهریور سال 1357 ه ش مجبور به استعفا شد و محمد رضا شاه ، جعفر شریف امامی را مامور تشکیل کابینه کرد . شریف امامی ، اما برنامه دولت خود را آشتی ملی نام نهاد و به نشانه همراهی با مردم تعدادی از مراکز فساد را در کشور بست و تصمیم گرفت که به روحانیان احترام بگذارد . اما اینگونه عوام فریبی ها در تحمیق مردم موثر نیفتاد و در سیزدهم شهریور همان سال راهپیمایی بزرگی پس از نماز عید سعید فطر در تهران بر گزار شد و همین راهپیمایی مقددمه ای شد بر قیام هفدهم شهریور .  به منظور  احترام نهادن به خون کشته شدگان روز های پیشین ، روز شانزدهم از سوی قاطبه مردم  تعطیل عمومی اعلام شد و مردم تهران در چنین روزی راهپیمایی عظیمی بر گزار کردند .  ماموران رژیم از شب قبل هفدهم شهریور،  در میادین مهم شهر مستقر شده بودند و با هرگونه حرکت مقابله می کردند . در نخستین ساعات روز هفدهم شهریور ارتشبد اویسی از رادیو تهران اعلام حکومت نظامی کرد و بر اساس  آن اجتماع بیش از دو نفر در تهران ممنوع شد . مردم تهران اما بدون توجه به این اخطارها سیل آسا به خیابانها روی آوردند و در میدان ژاله (شهدای فعلی ) اجتماع کردند . ماموران  مسلح چندین بار به مردم اخطار کردند و آنگاه  ناجوانمردانه مردم بی سلاح را هدف رگبار مسلح خود قرار دادند . رژیم در حال اضمحلال تعداد کل شهدای هفده شهریور را 58 نفر اعلام کرد اما شمار دقیق قربانیان آن روز هیچگاه مشخص نشد . به گفته بر خی از شاهدان رقم شهدای  این روز بالغ بر چهار هزار نفر می شد .
 امام خمینی  ره در هجدهم شهریور همان سال با صدور بیانیه ای  ضمن محکوم کردن کشتار وحشیانه مردم ، دولت شریف امامی را دولتی غیر قانونی و تحمیلی خواند ند . به مناسبت  همین واقعه عظیم ، چنین روزی در تاریخ ایران زمین به عنوان  روز جمعه سیاه نام گرفت .

یکی از شاخص های رشد در جوامع متمدن میزان بهره مندی مردم آن کشور از حد اقل سواد نوشتن و خواندن است . بدیهی است مبارزه با بی سوادی  نه تنها درمقوله  توسعه فرهنگی به عنوان نخستین گام قلمداد می شود ،  بلکه در حوزه های  اجتماعی و اقتصادی و سیاسی نیزحایز  اهمیت ویژه ای  است .  هر چه افراد جامعه به سمت با سوادی شدن پیش روند ، یقینا سیر تحول و رویکرد آن جامعه به سمت مفهوم توسعه امر سریعتری خواهد بود . با نامگذاری چنین روزی به نام روز جهانی مبارزه با بیسوادی ، جهانیان حذف این پدیده شوم را از جامعه بشری خواستار شدند   .
دولت جمهوری اسلامی ایران نیز  از همان اوان استقرار،  مبارزه با بیسوادی را در نقاط مختلف کشور در دستور کار خود قرار داد و با راه اندازی نهضت سواد آموزی در د ور افتاده ترین روستاهای کشور این آرمان انقلاب اسلامی را تحقق بخشید .

قاسم دهقان هنرمند و فیلمساز  در روز عرفه وشب عید قربان مطابق با بیستم تیرماه 1336 در تهران به دنیا آمد.قاسم دهقان  در سال 72 13همکاری خود را با شهید آوینی شروع کرد و برای تصویر برداری از مجموعه روایت فتح به مناطق جنگی اعزام شد . وی  در آخرین اثر خود " قطعه بهشت "  در سال 1374 که  نقش یک رزمنده را ایفا می کرد شهید شد.

در چنین روزی در سال 1363 هجری شمسی  ابوالقاسم پاینده  از مترجمان و محققان مشهور ایرانی در گذشت . نخستین کار مطبواتی او انتشار  هفته نامه صبا  درسال1321هجری شمسی بو د. او بعدها به نگارش وهمچنین ترجمعه آثار گرانسنگ ادبیات عرب و هعمچنین کتب دینی پرداخت که از میان آنها می توان به ترجمه  تاریخ طبری  اشاره کرد .

ماری کوری دانشمند بر جسته کشور  فرانسه به همراه همسرش پیر در چنین روزی در سال 1910 میلادی عنصر رادیوم را کشف کرد . ماری کوری  به خاطر کشف  عناصر رادیوم و پولونیوم همچنین مجزا  کردن رادیوم و مطالعه در ماهیت و ترکیبات این عنصر فوق العاده در سال 1911 موفق به دریافت جایزه نوبل در رشته شیمی شد . او بعدها به خاطر کثرت استفاده از ماده تشعشع زا  نابینا گردید  .

برزیل وسیعترین کشور آمریکای جنوبی ،  در ساحل اقیانوس اطلس و در دو طرف خط استوا واقع شده است . مردم این کشور از نژاد سفید ، بومی و دو رگه هستند . زبان مردم این دیار پرتغالی و اکثرا نیز  پیرو مذهب کاتولیک اند . نوع حکومت برزیل جمهوری فدرال است که در سال 1889 از پرتغال مجزا و در 24 اکتبر 1945 به عضویت سازمان ملل متحد در آ مد . پایتخت این کشور  برازیلیا نام دارد .

الیزابت اول ملکه انگلستان در چنین روزی در سال 1533 میلادی به دنیا آمد . او بین سالهای 1558 تا 1603 میلادی بر این کشور حکومت می کرد . وی دختر هنری هشتم بود .

لکرک نویسنده  و محقق بر جسته فرانسوی در چنین  روزی در سال 1707 میلادی به دنیا آمد . "تاریخ طبیعی ، عمومی و خاص " از مهمترین آثار این نویسنده  است .

ها ید ن زمین شناس بر جسته آمریکایی در چنین روزی در سال 1829 میلادی دیده به جهان گشود ." پیمایش زمین " عنوان مهمترین اثر اوست .

کالدول نویسنده بزرگ انگلیسی در چنین روزی در سال 1900 میلادی دیده به جهان گشود . "ملیسا" عنوان مهمترین اثر داستانی اوست .

الیا کازان کارگردان بر جسته آمریکایی ، در چنین روزی در سال 1909 میلادی دیده  به جهان گشود . او نمایش هایی از تنسی ویلیامز و آرتور میلر را به فیلم تبدیل کرد و به خاطر فیلمهایش بسیار مورد تشویق منتقدان فیلم قرار گرفت . "اتوبوسی بنام  هوس "عنوان مهمترین اثر اوست . کازان اصالت ترکیه ای دارد.الیا کازان در هفتم مهر سال گذشته   درسن 94 سالگی درگذشت. اوکه فرزند یک مهاجریونانی بود پیش ازاینکه به عرصه نویسندگی وکارگردانی وارد شود مدتی را به طراحی دکورپرداخت.اوپس ازاتمام تحصیل دررشته نمایش دانشگاه ییل با کارگردانی نمایشنامه های مطرح برادوی مانند "مرگ دستفروش" و"اتوبوسی به نام هوس" شهرت بسیاری را بدست آورد."کازان"سپس رویکردی به هالیوود داشت ودرسال 1948 فیلم "توافق شرافتمندانه " را جلوی دوربین برد که تندیس اسکاربهترین فیلم را کسب کرد. فیلم "دربارانداز" که شش سال بعد با حضور"مارلون براندو"و"راداستیچر"جلوی دوربین رفت ، اسکارهای بسیاری را درکارنامه هنری اش ثبت کرد."کازان" درمقام  فیلمساز، خالق برترین فیلمهای دهه 1950 و1960 بود با این وجود دردهه 1950 با اعلام نام هم قطارانی که  طرفدارحزب کمونیست بودند جنجالهای سیاسی بسیار را بوجود آورد." فلوریا لاسکی "، وکیل این کارگردان توانمند که مدت زمان 50 سال درکناروی به فعالیت پرداخت با اعلام خبرمرگ او گفت :"همسروفرزندان وی درواپسین لحظات حیات کنارش بودند.به نظرمی رسد که مرگ وی برایشان دورازانتظارنبوده  با این وجود درگذشت یک نابغه همواره دردناک بوده است."

لرمیت نمایشنامه نویس و شاعر توانای فرانسوی در چنین روزی در سال 1655 میلادی دار فانی را وداع گفت . زمان تولد او مشخص نیست . او در نمایشنامه کلاسیک نیز صاحب سبک است . در قرن نوزدهم آثار وی مورد توجه بسیاری از منتقدان ادبی قرار گرفت .

در چنین روزی در سال 1899 میلادی قیام بوکسورها در چین اتفاق افتاد . این گروه شماری از دوره دیده های ارتش چین بودند که بعدها گروه مستقلی را در این کشور تشکیل دادند . گفته می شود گروه یاد شده با اهداف ضد استعماری در  این کشور به وقوع پیوست .

در چنین روزی در سال 1940 میلادی و در میانه جنگ جهانی دوم بیش از ششصد جنگنده آلمانی شهر لندن را مورد آماج بمب های خویش قرار دادند . بر اثر این بمباران شمارکثیری از اهالی لندن  کشته شدند .