جلال آل احمد دریازدهم آذر1302 ه ش درخانواده ای مذهبی درتهران چشم به جهان گشود. پدرش سید احمد حسینی تحصیلاتش را درحوزه مروی تهران گذرانده وازروحانیان مبارزدوران استبداد رضا خانی بود . آل احمد چند ماهی ازسال 1322 را درنجف به طلبگی گذراند وپس ازبازگشت به ایران ازسال 1323 به احزاب سیاسی مختلف پیوست اما درهیچ یک ازآنها مطلوب خود را نیافت . درسال 1326 معلم شد. نخستین داستانش درسال 1324درمجله « سخن» به چاپ رسید. درهمین سال مجموعه داستان « دید وبازدید » را منتشر کرد. مجموعه داستان " ازرنجی که می بریم" را درسال 1326تحت تاثیرشعارهای حزبی درباره فشارهای حکومت برکارگران وفعالان سیاسی نوشت. درهمین سال ازحزب توده انشعاب کرد. درمجموعه داستانهای « سه تار» سال 1327 و« زن زیادی » 1331 ، فقرمردم خرده پا را به تصویرکشید .
سال 1332 مدتی زندانی شد. درکتاب « سرگذشت کندوها» 1333 اوضاع ایران درسالهای ملی شدن صنعت نفت را ازورای افسانه ای درباره زندگی وکوچ اعتراضی زنبورها ی یک کندوبازگفت . ستایش شده ترین داستان بلندش « مدیر مدرسه» را در سال 1337 درباره مدیری ازنسل شکست خورده پس از1332 نوشت .
جلال آل احمد ازنویسندگان تاثیرگذارمعاصرایران است که این تاثیرگذاری را می توان درشکل زبانی نویسندگانی که ازاوپیروی کرده اند به خوبی مشاهده کرد .
لحن خطابی وبعضا" آمرانه ، معترضه های طولانی، آهنگ جملات که حتی گاهی باید یک نفس جمله ای را تا آخرخواند ، تکرارافعال و جمله های بلند و به همان میزان حذف افعال در قسمتی دیگر و جمله های کوتاه که برای تاکید یا تشبیه می آورد ، نثر شتابناک و محاوره ای شناسنامه زبان او را تشکیل می دهد.
دررمان « نون والقلم » 1340باردیگربرای بیان اوضاع اجتماعی به قالب افسانه روی آورد وبازگوی شکست چپگرایان دردهه سی شد. دررمان « نفرین زمین» 1346که به نوعی ادامه مدیر مدرسه است ، معلم روستا تحولات روستا دربحبوحه اصلاحات ارضی را گزارش می کند. این کتاب ازنخستین رمانهای روستایی درایران است . مجموعه« پنج داستان »1350 حاوی داستانهای دل انگیزازدوران کودکی نویسنده است.
آثارعمده" آل احمد"« مدیر مدرسه» ،« نون والقلم» به عنوان داستان بلند ، مجموعه های« دید و بازدید» ،« سه تار»،« زن زیادی» ،« پنج داستان » به عنوان داستان کوتاه ودرزمینه نقد « ارزیابی شتاب زده» و« غرب زدگی » است .
آل احمد ترجمه هایی ازآثارکامو، سارتر، ژید، یونگ ویونسکو دارد وتک نگاری های روستایی ومقالات اجتماعی متعدد نوشته که معروف ترین آنها« غربزدگی» 1341 ، اورا به عنوان نظریه پردازبازگشت به سنتها واصالتها ی بومی ومذهبی معرفی کرد .
آثار :
1-« دید و بازدید » مجموعه داستان،1324.
2-« از رنجی که می بریم» مجموعه داستان، 1326 .
3-« سه تار» مجموعه داستان ،1327
4-« قمار باز» ترجمه اثر نویسنده روسی " داستایوسکی" 1327 .
5- « بیگانه» اثر" آلبرکامو" ترجمه همراه علی اصغر خبره زاده ، 1328.
6- « سوء تفاهم » اثر "آلبر کامو" ترجمه ، 1329.
7- « دست های آلوده » اثر " ژان پل سارتر" ترجمه ، 1331.
8-« زن زیادی» مجموعه داستان ، 1331.
9-«اورازان» مشاهدات ، 1333 .
10- « سرگذشت کندوها» داستان،1333 .
11 - «هفت مقاله» سفر نامه ، 1333 .
12« بازگشت از شوروی » اثر " آندره ژید" ترجمه ، 1333 .
13- «مائده های زمینی » اثر " آندره ژید" ترجمه همرا ه با" پرویز داریوش "، 1334 .
14- « تات نشین های بلوک زهرا» مشاهدات ، 1337 .
15- « مدیر مدرسه» رمان ، 1337 .
16-« جزیره خارک ، در یتیم خلیج» مشاهدات، 1339 .
17 -« نون والقلم »داستان . 1340 .
18-« سه مقاله دیگر»، 1341 .
19- «غرب زدگی »، 1341 .
20- « ارز یابی شتابزده»، 1342 .
21- « خسی در میقات» سفرنامه ی حج، 1345 .
22- « کرگدن» اثر " اوژن یونسکو" ترجمه ، 1345 .
23 « عبور از خط » اثر " ارنست یونگر" ترجمه همراه با " محمود هومن" ، 1346
24- « نفرین زمین» داستان ، 1346 .
25- « پنج داستان » مجموعه داستان ، 1350 .
26- « چهل طوطی» ترجمه همراه با " سیمین دانشور" ، 1351 .
27- « تشنگی و گرسنگی» اثر " اوژن یونسکو" ترجمه همراه با " منوچهر هزار خانی" و.....
منابع : 1- روزنمای ادبیات ایران ، تدوین و پژوهش ؛ محمد ولی زاده ، نشر روزنگار .
2- فرهنگ داستان نویسی ایران ؛ حسن عابدینی، انتشارات ؛ تهران دبیران .