فهرست مناسبتها با جزئیات

    • ۱۴ آذر
    • 4 December
    • ٢ جمادي الثانيه

در چنین روزی در سال1214هجری شمسی میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی  درباغ نگارستان و به دستور محمد علیشاه به قتل رسید. میرزا ابوالقاسم فراهانی، فرزند سیدالوزراء میرزا عیسی، معروف به میرزا بزرگ از سادات حسینی و از مردم هزاره فراهان  اراک  در سال 1193 ه. ق. به دنیا آمد .وی  تحت  نظر پدرش مقدمات علوم را فراگرفت . او در آغاز جوانی به خدمت دولت درآمد . وی بعدها با کمک مستشاران فرانسوی و انگلیسی سپاهیان ایران را منظم کرد و در بسیاری از جنگهای ایران و روس شرکت داشت. قائم مقام پس از مرگ پدر  به امر فتحعلی شاه به جانشینی پدر  نائل آمد و لقب قائم مقام را در یافت کرد و به وزارت نایب السلطنه ولیعهد ایران رسید . وی پس از یکسال وزارت در اثرسعایت  بدخواهان به اتهام دوستی با روسها از کار برکنار شد اما پس از سه سال  خانه نشینی دوباره به  وزارت نایب السلطنه منصوب شد. عهد نامه ترکمنچای  به خط قائم مقام تنظیم و امضا شده است . قائم مقام مردی فوق العاده باهوش ،  صاحب فکر  و به قدر کافی سیاستمدار و مسلط  بر اوضاع ایران بود. مجموعه رسائل و منشآت قائم مقام، که حاوی چند رساله و نامه های دوستانه و عهد نامه ها و وقفنامه هاست و محمود خان ملک الشعراء مقدمه ای بر آن نوشته، به اهتمام شاهزاده فرهاد میرزا در سال 1280 ه.ق. در تهران چاپ شده است.

درچنین روزی در  سال1369هجری شمسی دکترغلامحسین یوسفی محقق  بر جسته ادبیات فارسی دار فانی را وداع گفت .
دکتر غلامحسین یوسفی  پس از تحصیل در رشته ادبیات فارسی و دریافت دانشنامه دکتری  زبان و ادبیات فارسی مشغول به تدریس در دانشگاه مشهد شد . او در دوران کاری خود توانست چندین اثر ناب ادبیات فارسی از جمله بوستان و گلستان سعدی ،  قابوسنامه و صوفی نامه را تصحیح کند . بر خی از آثار او هم اکنون از کتب در سی دانشگاهها به شمار می رود . کاغذ زر، ابومسلم خراسانی، دیدار با اهل قلم، برگهایی درآغوش باد و چشمه روشن از جمله مهمترین آثار اویند .  انسان دوستی دراسلام و شیوه های نقد ادبی از جمله آثار آن عالم فرزانه در حوزه  ترجمه به شمار می رود . پیکر او را در جوار حرم مطهر رضوی در مشهد مقدس به خاک سپردند .

درچنین روزی در سال1375هجری شمسی علی حاتمی نویسنده وکارگردان برجسته  سینمای ایران دار فانی را وداع گفت . علی حاتمی درسال1323هجری شمسی در تهران دیده به جهان گشود . وی پس از طی تحصیلات مقدماتی به تحصیل دررشته نمایشنامه نویسی مشغول شد . حاتمی نخستین اثر سینمایی خود را با نام حسن کچل  درسال 1348 ه ش وارد فرهنگ سینمایی ایران کرد . فیلمهای سینمایی طوقی ، سوته دلان ، حاجی واشنگتن ، سلطان صاحبقران، هزاردستان، مثنوی مولوی، کمال الملک، دلشدگان و جهان پهلوان تختی و  مادر  ازجمله مهمترین آثار اویند . آثار علی حاتمی همگی از مفهومی به نام سنت در عصر مدرنیته حکایت می کنند . او با بکارگیری عناصر  مختلف از مفاهیم سنتی،  خواستار پیوند دو گونه سنت و تجدد در عالم سینماست . در آثار اوهمواره می توان رد پایی عمیق  از احیای فرهنگ ایرانی  اسلامی سراغ گرفت .  شیوه دیالوگ ، نوع میزانسن و شیوه طراحی صحنه و لباس در آثار حاتمی بیانگر دیدگاه او نسبت به مقوله سنت است . پیکراین هنرمند ارزنده در میان غم و اندوه جمعی ازهنردوستان و هنرمندان کشورمان تا بهشت زهرا تشییع شد و درآنجا به آغوش خاک سپرده شد.

در چنین روزی در سال 1866 میلادی واسیلی کاند ینسکی  نقاش روسی الاصل  دیده به جهان گشود . وی بعدها در فرانسه و آلمان زندگی کرد . کاند ینسکی از نقاشان نوگراست که توانست با ارایه برخی نظریات نوگرایانه در حوزه نقاشی ، نوع و فرم ترکیب بندی تجریدی را در نقاشی پیشنهاد کند  . وی دریافت انسان از هنر را نوعی دریافت احساسی می دانست و معتقد بود که نقاشی نیز همانند سایر هنر ها می تواند از موضوع، به مفهوم سنتی آن، تهی گردد و طریقی همچون موسیقی را بپیماید . وی معتقد بود هنر موسیقی تنها بر ضمیر ناخود آگاه انسانی تاثیر می گذارد و مستقیما بدون این که عنصر تعقل در آن راه یابد با احساس  درگیر می شود . او بر همین مبنا نظریه تجرید را در نقاشی نیز ارایه کرد و به نوعی خواستار درک لحظه ای و صرفا احساسی  از محیط نقاشی شد . تفکر او جنبشی را در تفکر نقاشی غرب  سبب شد که تا سالها و حتی سالهای اخیر در میان نقاشان نقاط مختلف جهان ماندگار شد   . "الهام رویایی" عنوان مهمترین اثر اوست .

در چنین روزی در سال 1791 میلادی روزنامه انگلیسی زبان ابزرور برای نخستین بار در جهان منتشر شد .

در چنین روزی در سال 1812 میلادی پیتر گایارد ماشین چمن زنی برقی را اختراع کرد .

در چنین روزی در سال 1110 میلادی نیروهای  صلیبیون بندر صیدا( هم اکنون در لبنان قرار دارد. )  را به محاصره خویش در آوردند  .

در چنین روزی در سال 1973 میلادی پایونیر ده برروی سطح سیاره مشتری نشست .

در چنین روزی در سال  1986 میلادی مجالس دو گانه آمریکا ( سنا و کنگره )  کمیته ای تخصصی را برای هدایت تحقیقات خود  در باره پرونده ایران کنترا آغاز کردند .

در چنین روزی در سال 1988 میلادی دولت آرژانتین اعلام کرد که صدها نفر از نیروهای ارتش این کشور ، شورش چهار روزه خود را پایان داده اند .

در چنین روزی در سال 1993 میلادی دولت آنگولا و پارتیزان های یونیتا رسما متارکه جنگ را پذیرفتند . در این جنگ بطور تقریبی  روزانه هزار نفر کشته می شدند .

در چنین روزی در سال 1994 میلادی صرب های بوسنی که 53 نفر ازمیان 400 نفراز نیرو های حافظ صلح سازمان ملل را به اسارت  گرفته بودند، آزاد کردند . صرب ها این افراد را به عنوان تضمینی دربرابر حملات هوایی ناتو به اسارت گرفته بودند .

در چنین روزی در سال 771 میلادی کارل کبیر پادشاه فرانسه شد .

در چنین روزی در سال 1259 میلادی قرار داد پاریس منعقد شد . این قرار داد میان هنری سوم پادشاه انگلستان و لویی یازدهم پادشاه فرانسه برای برقراری صلح بین دو کشور منعقد شد .

در چنین روزی در سال 1644 میلادی نخستین کنگره صلح اروپایی در مونستر گشایش یافت .

در چنین روزی در سال 1851 میلادی لویی ناپلئون بناپارت نیروهای خود را برای  انجام یک کودتای نظامی  در فرانسه فرا خواند .

در چنین روزی  در سال 1896 میلادی تیچونوف نویسنده روس دیده به جهان گشود ." علیه پاستر ناک "عنوان مهمترین اثر اوست .

در چنین روزی در سال 1800 میلادی آرستروپ شاعر مطرح دانمارکی دیده به جهان گشود . "ترجیع بند "عنوان مهمترین اثر اوست  . وی پزشک نیز بود .

در چنین روزی در سال 1835 میلادی باتلر نویسنده انگلیسی دیده به جهان گشود . "ارهوم" عنوان مهمترین اثر اوست .

در چنین روزی در سال 1875 میلادی ریلکه شاعر آلمانی به دنیا آمد  . این شاعر و نویسنده آلمانی زبان اهل چک
در  پراگ بزرگ شد . او در جوانی با اندیشه های  لو آندره آس سالومه نویسنده آلمانی زبان روس  و  تولستوی آشنا گشت و از همین دوره بود که شعر سرودن و نوشتن را آغازکرد . وی بعدها  به یکی از اصلی ترین سردمداران  جنبش نئورمانتیسم ادبی  اروپا تبدیل شد. ریلکه به زبانهای  آلمانی، فرانسه، روسی،انگلیسی و ایتالیایی مسلط بود و گاه نیز به این زبانها شعر می سرود.  نخستین اثر او کتاب ساعت ها نام دارد . مهمترین آثار او عبارتند از : لاورید س بریگه، تاریخ بابا خدا، اوگوست رودن، افسانه های بوهم، عاشق پیشه، یادداشت های من در فلورانس، زمزمه های قرون، کتاب رؤیاها، نامه هایی به یک شاعر جوان، رشته زندگی، کتاب زیارت، کتاب فقر و مرگ، نغمه هایی برای خدای موسیقی ،  میتو، بوستان ها، رباعیات، گل های سرخ، پنجره ها، یادداشت های جیبی، اشعار فرانسه، نامه هایی به رودن  و دفترهای مالت.

پولجانوف معروف به پوپوف شاعر برجسته بلغار در چنین روزی در سال 1876 میلادی دیده به جهان گشود . "اشعار آنین " عنوان مهمترین اثر اوست .

درچنین روزی در  سال193 هجری قمری «هارون الرشید» درگذشت. هارون الرشید  بین سالهای 786 تا 809 میلادی بر عراق حکومت کرد. او در سن 44 سالگی درگذشت. به نقل از جعفریان، رسول، کتاب پیدایش اسلام تا ایران اسلامى: پس از هادی عباسی در سال 170 ه ق، هارون ملقب به رشید، فرزند دیگر مهدى عباسى که از مادرى با نام خیزران زاده شده بود، به خلافت رسید.هارون، مقتدرترین خلیفه عباسى و عصر وى، دوران اقتدار این دولت است. در عین حال، این دوران، آغاز مرحله‏اى است که پس از آن به دلایل مختلف زوال نسبى عباسیان شروع مى‏شود. شهرت هارون بیش از آن که به خودش مربوط شود به برمکیان باز مى ‏گردد که اداره امور حکومت را تا زمان سرنگونى در اختیار خویش داشتند. خاندان برمکى، ریشه در نژاد خراسانى داشتند و تحقیقات جدید نشان داده که کلمه برمک به نوعى کاهن یا پرده ‏دار در معابد گفته مى ‏شده است. خبر حضور این خاندان در عرصه سیاست از اواخر دوره اموى و بیشتر در اوایل دوره عباسى است. یحیى بن خالد برمکى به عنوان دستیار هارون از سوى مهدى عباسى و هادى تعیین شد و هارون او را پدر خطاب مى‏کرد.زمانى که هادى قصد خلع برادرش هارون را داشت، یحیى مخالف بود و به زندان افتاد. هارون که به قدرت رسید وى ‏را آزاد کرد و دست او و فرزندانش را در اداره امور بازگذاشت. یحیى از همان سال 170 کار وزارت هارون را عهده‏دار شد. یکى از مهم‏ترین رخدادهاى زندگى هارون، جنگ‏هاى طولانى وى با رومیان بیزنطى است که مرکزشان در قسطنطنیه (استانبول فعلى) بود. در دوران خلافت وى این جنگ‏ها به شکل گسترده‏اى ادامه داشت. دل مشغولى‏هاى سیاسى وى به طور عمده در شام، افریقیه و خراسان بود. وى به طور مداوم در این مناطق با بحران سیاسى روبه‏رو بود و مجبور مى‏شد تا حکمرانان این مناطق را تغییر دهد. یکى از دشوارى‏هاى هارون، نفوذ علویان و گسترش مذهب تشیع بود. وى سختگیرى زیادى بر علویان کرده بسیارى از آنها را کشت یا به زندان افکند.وى در همان سال‏هاى نخست حکومت خود علویان را که در بغداد قدرتى به هم رسانیده بودند، بیرون کرد و آنها را به مدینه بازگرداند .ابن طباطبایى علوى از همان سال نخست وى سر به شورش برداشت.در سال 176 یحیى بن عبد الله بن حسن در دیلم قیام کرد که با مکر فضل بن یحیى برمکى تسلیم شد. خوارج نیز که محل نفوذ سنتى‏شان در جزیره حد فاصل دجله و فرات بود، بارها بر هارون شوریدند .در سال 171 هجرى صحصح خارجى در آن ناحیه شورید که پس از کشتارى در موصل گرفتار سپاه اعزامى هارون گشته و کشته شد.بار دیگر در سال 178 هجرى ولید بن طریف خارجى در همان منطقه شورش کرد.خوارج در سیستان و بخشى از افغانستان امروزى هم حضور داشتند.خوارج در سال 185 هجرى در بادغیس و کابل به رهبرى حمزه خارجى شوریدند که مورد حمله سپاه عباسى قرار گرفته، شکست خوردند. قدرت هارون در سرکوبى این شورش‏ها، به رغم گستردگى آنها، نشان از اقتدارى داشت که ویژه دوران وى بود. مشکل عمده هارون، بیعت مردم با دو فرزندش امین و مأمون بود.مأمون از امین بزرگ‏تر بود، اما به‏دلیل آن که مادرش کنیز بود باید در مرتبه بعد قرار مى‏گرفت.خود هارون گرفتار توطئه دو بیعتى از سوى پدرش مهدى درباره هادى و خودش قرار گرفت. وى حتى با وجود این تجربه براى دو فرزندش بیعت گرفت و عباسیان را در آستانه یک بحران سیاسى قرار داد.او ایران را به مأمون سپردو عراق و شام را به امین. سپردن ایران به دست مأمون آغازى بر استقلال نسبى این منطقه از بغداد بود. اما پیش از آن که این بحران آغاز شود، سرکوبى برامکه قدرت هارون را به شدت کاهش داد .توطئه بر ضد برامکه مى‏توانست از ناحیه کسانى باشد که در رقابت با این خاندان بودند. در شایعات عمومى ارتباط جعفر برمکى با عباسه خواهر هارون، سبب این رخداد عنوان شد. اتهام زندقه نیز میان اتهاماتى که به خاندان برمکى نسبت داده شده، آمده است. به هر روى برخورد سخت هارون با این خاندان، جداى از آن که وى را از درایت این خاندان بى‏بهره مى‏کرد، جوى از بى‏اعتمادى را میان کارگزاران حکومت به وجود آورد.وى در سال 187 دستور داد که جعفر بن یحیى را کشتند و یحیى پدر وى و نیز بسیارى از وابستگان او را به زندان افکندند.یکى از برجستگان این خاندان فضل بن یحیى است که به بخشندگى شهرت به سزائى داشت.او نیز زندانى شد و در سال 193 چند ماه پیش از هارون و سه سال پس از درگذشت پدرش یحیى، در زندان درگذشت. گفته شده است که در این ماجرا بیش از هزار نفر از وابستگان این خاندان کشته شده خانه‏هاى آنها ویران گشت. شورش‏هاى پى در پى خوارج در عراق و جنوب خراسان، شورش رافع بن لیث در خراسان و ناامنى آن ناحیه، هارون را مجبور کرد تا در اواخر سال 192 به خراسان عزیمت کند.وى در جرجان بیمار شد و در سال 193 در شهر طوس درگذشت.بعدها در نزدیکى قبر او، پیکر پاک امام رضا ـ ع ـ را به خاک سپردند.